![](/media/lib/423/n-galaktykawir-d37ceb95e33969d98d45e7ccef233c7c.jpg)
Odkryto pierwszą planetę poza naszą galaktyką?
28 września 2020, 12:23Chińsko-amerykański zespół naukowy donosi o prawdopodobnym odkryciu pierwszej planety poza Drogą Mleczną. Dotychczas udało się odkryć wiele planet pozasłonecznych i kandydatów na planety, jednak wszystkie te obiekty znajdują się w Drodze Mlecznej. Dotychczas jednak nie zidentyfikowano planety, która mogłaby leżeć w innej galaktyce.
![](/media/lib/434/n-bobcat-021eb2a404db68253e7986c9ff5f3fdd.jpg)
Kogut i jego zespół znacząco obniżyli wagę termosów dla teleskopów w balonach stratosferycznych
14 grudnia 2020, 13:18Teleskopy umieszczone na wysoko latających balonach stratosferycznych prowadzą obserwacje, jakich z Ziemi wykonać nie sposób. Jednak konieczność zabrania dużych systemów chłodzących ogranicza ilość sprzętu naukowego, jaki mogą zabrać balony. Naukowcy NASA opracowali właśnie technologię pozwalającą na znaczne zmniejszenie wagi takich systemów.
![](/media/lib/445/n-mapa2-d4831d87053ff9df4715388c03ce95b6.jpg)
Z mapą wśród 25 000 supermasywnych czarnych dziur
3 marca 2021, 04:50Międzynarodowy zespół astronomów, kierowany przez Francesca de Gasperina z Uniwersytetu w Hamburgu, w którego składzie znajduje się dwoje polskich naukowców, Krzysztof Chyży z Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Katarzyna Małek z Narodowego Centrum Badań Jądrowych, stworzył największą i najdokładniejszą mapę nieba obserwowanego na ultraniskich częstotliwościach radiowych. Mapa opublikowana w czasopiśmie Astronomy and Astrophysics ujawnia ponad 25 000 aktywnych supermasywnych czarnych dziur znajdujących się w odległych galaktykach.
![](/media/lib/460/n-polaryzacja-76e4b14fa5105072f2c9f90fe03b724d.jpg)
Slidetronika sposobem na dalszą miniaturyzację układów pamięci?
28 czerwca 2021, 10:17Badacze z Uniwersytetu w Tel Awiwie odkryli nowy sposób na przełączanie polaryzacji ultracienkich materiałów ferroelektrycznych. Nazwali swoją metodę „slidetroniką” – slidetronics – gdyż do przełączania dochodzi, gdy sąsiadujące warstwy atomów prześlizgują się w poprzek siebie. Slidetronika może być alternatywnym efektywnym sposobem kontrolowania miniaturowych urządzeń elektrycznych.
![](/media/lib/475/n-kieszeniec-8269d8ffc28302e77836ed283f97cce3.jpg)
Farmy produkujące energię odnawialną mogą zaszkodzić krabom i ważnej gałęzi gospodarki
18 października 2021, 12:42Podwodne linie energetyczne zmieniają zachowanie krabów kieszeńców (Cancer pagurus), donoszą naukowcy z Heriot Watt University. Uczeni stwierdzili, że kable łączące morskie elektrownie wytwarzające energię odnawialną negatywnie wpływają na sposób, w jaki kraby wchodzą w interakcje ze środowiskiem. Dochodzi do zmian biologii tych zwierząt na poziomie komórkowym.
![](/media/lib/332/n-geny-cd3b5b28fd9550d11642318e53153e3c.jpg)
Wbrew teorii ewolucji, mutacje DNA nie są całkowicie przypadkowe
14 stycznia 2022, 12:12Powszechnie spotykany rzodkiewnik pospolity (Arabidopsis thaliana) może znacząco zmienić nasze rozumienie mechanizmów ewolucyjnych, pomóc w opracowaniu lepszych roślin uprawnych czy w walce z rakiem. To modelowa roślina wykorzystywana do badań w botanice (m.in. w genetyce). A najnowsze badania nad nią przyniosły zaskakujące informacje.
![](/media/lib/500/n-poziomka-771bc89d59ab6b05483ec57cfde32a8e.jpg)
Badaczka z Wrocławia analizuje właściwości oleju z poziomek
20 kwietnia 2022, 10:41Dr Magdalena Grajzer z Katedry i Zakładu Bromatologii i Dietetyki Wydziału Farmaceutycznego Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu prowadzi badania oleju z poziomki. W ramach grantu Subwencja 2022 specjalistka dostała środki na zrealizowanie projektu pt. „Bioaktywność oleju z poziomki (Fragaria vesca L.) tłoczonego na zimno i ekstrahowanego nadkrytycznym dwutlenkiem węgla”.
![](/media/lib/342/n-watroba-45967ee7ae346d0ea39ca687c2e54544.jpg)
Dieta wątrobowa – z czym się to je
2 sierpnia 2022, 17:27Wątroba ma do odegrania kilka niezwykle ważnych ról. Pomaga w zwalczaniu infekcji i chorób, oczyszcza organizm z toksyn i leków, bierze udział w procesach trawiennych, przechowuje zapasy energii i uwalnia je, gdy potrzebujemy szybkiego do nich dostępu, np. podczas ćwiczeń. Mimo, że ma spore możliwości regeneracji, nie jest niezniszczalna. Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (NAFDL) dotyka już nawet 25% Polaków, jest coraz większym problemem na całym świecie i można o niej mówić jak o chorobie cywilizacyjnej.
![](/media/lib/529/n-uluburum-5b1af3be81b3a6ced900083e2efd2936.jpg)
Przez góry i starożytne imperia. Niezwykłe odkrycie na słynnym wraku sprzed 3500 lat
1 grudnia 2022, 10:47Około 3500 lat temu w pobliżu półwyspu Uluburun u południowo-zachodnich wybrzeży dzisiejszej Turcji zatonął statek wiozący największy znany nam ze starożytności ładunek metali. Jego wrak odkryto w 1982 roku i od tamtej pory jest on badany przez naukowców, którzy chcą dzięki niemu lepiej zrozumieć, w jaki sposób zorganizowany były handel i społeczeństwa późnej epoki brązu. Brąz był wówczas szeroko rozpowszechnionym cenionym metalem, a umiejętność jego produkcji – jednym z wielkich osiągnięć technologicznych ludzkości.
![](/media/lib/542/n-batwa-6b1f8c482331afb52503e1fd00d3bdd8.jpg)
Badania nad dziećmi łowców-zbieraczy mogą poprawić dobrostan dzieci z krajów rozwiniętych?
14 marca 2023, 07:05Jeśli chcemy lepiej zrozumieć warunki rozwoju, do jakich dzieci mogą być najlepiej przystosowane, powinniśmy przyjrzeć się łowcom-zbieraczom, uważają autorzy artykułu opublikowanego na łamach Journal of Child Psychology and Psychiatry. W końcu, jak przypominają, H. sapiens przez ponad 95% swojej historii był łowcą-zbieraczem.